ประวัติ

ประวัติโรงเรียนบ้านแม่หล่าย (ประชานุสรณ์ )
โรงเรียนบ้านแม่หล่าย (ประชานุสรณ์) ตั้งอยู่เลขที่ 1 หมู่ที่ 2 ตำบลแม่หล่าย อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2469 โดยเจ้าอธิการศรีวิชัย (หมด) จัดสร้างเป็นอาคารเรียนไม้ชั้นเดียวอยู่ทางทิศเหนือของวัดแม่หล่าย มีสามเณรบุญชู แก้วกล้า เป็นครูใหญ่ มีนักเรียน 30 คน
พ.ศ. 2481 พระเลิศ รัตนเมืองสอง ได้มาเป็นครูใหญ่ สร้างอาคารเรียนแบบ ป.1 กว้าง 8 เมตร ยาว 24 เมตร เป็นอาคารไม้ชั้นเดียว 4 ห้องเรียน งบประมาณจำนวนเงิน 2,000 บาท ได้รับเงินสมทบ 600 บาท เปิดป้ายนาม โรงเรียนเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2485 นามว่าโรงเรียนบ้านแม่หล่าย(แม่หล่ายสามัคคี)
พ.ศ. 2502 นายเปลี่ยน เดชูปการ รักษาการในตำแหน่ง ครูใหญ่ ได้สร้างอาคารเรียนแบบ ป.1 กว้าง 9 เมตร 7 ห้องเรียน เป็นเงิน 132,375 บาท ได้รับเงินสมทบอีก 45,000 บาท ทำพิธีเปิดป้าย เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2505 นามว่า โรงเรียนบ้านแม่หล่าย (ประชานุสรณ์)
พ.ศ. 2514 ได้รับงบประมาณ 140,000 บาท สร้างอาคารเรียน กว้าง 10.20 เมตร ยาว 45 เมตร แต่งตั้งให้นายทอง มีปัญญา เป็นครูใหญ่แทนนายเปลี่ยน เดชูปการ ที่ย้ายไป ได้ปรับปรุงเปลี่ยนหลังคาอาคารเรียนหลังที่ 1 จากกระเบื้องเป็นสังกะสี ใช้เงิน 30,000 บาท
พ.ศ. 2517 นายแสน ศรีสด มาดำรงตำแหน่งแทน นายทอง มีปัญญา ได้เปิดทำการสอนชั้นประถมศึกษาตอนปลาย
พ.ศ. 2519 คณะกรรมการโรงเรียน ประชาชน ได้จัดซื้อที่ดิน ทางทิศตะวันตก ของถนนยันตรกิจโกศล จำนวน 13 ไร่ เศษ มอบให้ทางราชการ เพื่อใช้เป็นที่ดินก่อสร้างอาคารเรียนแทนที่เดิม ซึ่งคับแคบ ขยายไม่ได้ เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2519
พ.ศ. 2521 ได้รับงบประมาณก่อสร้างอาคารเรียน แบบ 004 จำนวนเงิน 698,280 บาท สร้างในที่ดินใหม่ เมื่อวันที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2521 เสร็จเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2522 เปิดใช้สถานศึกษาวันเปิดเรียนวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2522
พ.ศ. 2522 นายวัลลภ ทังสุภูติ ได้รับแต่งตั้งเป็นครูใหญ่แทน นายแสน ศรีสด ที่ลาออก ได้ร่วมกับราษฎร์ติดตั้งไฟฟ้าในโรงเรียนใช้เงินดำเนินการ 25,000 บาท
พ.ศ. 2523 นายสมนึก ซื่อตรง รักษาราชการแทนนายพัลลภ ทังสูภูติ ซึ่งลาศึกษาต่อได้พัฒนา โรงเรียนดังนี้
1. สร้างโรงเก็บรถ 1 หลัง กว้าง 4 เมตร ยาว 25 เมตร สิ้นเงิน 6,000 บาท โดยคณะครูและราษฎร์บ้านแม่หล่าย
2. สร้างประปาโรงเรียน ใช้เงิน 6,000 บาท
พ.ศ. 2524 รื้อหลังคาอาคารเรียนหลังเก่ามาสร้าง หอประชุม 1 หลัง กว้าง 10 เมตร ยาว 32 เมตร ใช้เงินประมาณ 80,000 บาท โดยใช้แรงงานของราษฎร์ สร้างเสร็จภายใน 25 วัน และ จัดซื้อที่ดิน เพิ่มเติม ด้านทิศตะวันตก จำนวน 3 ไร่ 1 งาน ใช้เงิน 45,000 บาท
พ.ศ. 2525 ได้รับงบประมาณต่อเติมอาคารเรียน ชั้นล่าง แบบ 004 จำนวน 4 ห้องเรียน งบประมาณ 200,000 บาท ก่อสร้างอาคารเอนกประสงค์ แบบ สปช. 203/ 26 งบประมาณ 300,000 บาท
พ.ศ. 2526 สภาตำบลแม่หล่าย ได้จัดสรรงบประมาณ ก่อสร้างประตูโรงเรียน จำนวนเงิน 7,800 บาท
พ.ศ. 2527 ได้รื้ออาคารเรียน แบบ ป.1 ข จากวัดแม่หล่าย มาสร้างในที่ใหม่ ใช้งบประมาณ 207,000 บาท เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2527 และได้รับงบประมาณ ให้สร้างอาคารเรียน แบบ สปช. 102 /26 งบประมาณ 408,000 บาท และซื้อที่ดินเพิ่มเติม อีก 1 งาน 20 ตารางวา โดยราษฎร์ร่วมบริจาค
พ.ศ. 2528 ได้รับงบประมาณก่อสร้างสนามฟุตบอล แบบ ฟ. 1/2528 จำนวนเงิน 45,000 บาท
พ.ศ.2529 ได้ก่อสร้างห้องประชุมเชื่อมจากอาคาร แบบ 004 และ สปช. 102/26 งบประมาณ 10 ,469 บาท สร้างส้วม ครู 1 ที่นั่ง งบประมาณ 38, 000 บาท ปีนี้ ทางราชการ ได้แต่งตั้งให้ นางปรีดาวรรณ โชติระวี เป็นอาจารย์ใหญ่แทนนายวัลลภ ทังสูภูติ
พ.ศ.2531 ได้รับงบประมาณก่อสร้างถังเก็บน้ำฝนแบบ ฝ33 และเรือนเพาะชำแบบ พ1 งบประมาณ 15,000 บาท
พ.ศ. 2532 ได้รับคัดเลือก เป็นโรงเรียนพระราชทาน ของเขตการศึกษา 8
พ.ศ. 2533 ได้รับงบประมาณ 59,500 บาท ขุดบ่อเลี้ยงปลา กว้าง 20 เมตร ยาว 40 เมตร ลึก 1.50 เมตร สร้างโรงเก็บรถจักรยาน 1 หลัง เป็นเงิน 15,000 บาท
พ.ศ. 2534 ได้เข้าโครงการโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาขั้นพื้นฐานระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
พ.ศ. 2535 ได้จัดสร้างศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียน 1 หลัง 1 ห้องเรียน งบประมาณ 40,000 บาท
พ.ศ. 2537 นายสำราญพงศ์ วงค์เสน ได้รับแต่งตั้งเป็นอาจารย์ใหญ่แทนนางปรีดาวรรณ โชติระวี
พ.ศ. 2538 นายสำราญพงศ์ วงค์เสน ได้รับแต่งตั้งเป็นอาจารย์ใหญ่ ระดับ 8
พ.ศ. 2541 นายสำราญพงศ์ วงค์เสน และนายเหลี่ยม สุทธนะ ได้รับแต่งตั้ง เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนและผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียน ตามลำดับ (19 มกราคม 2541 )
พ.ศ. 2542 ได้รับการคัดเลือกเข้าโครงการเกษตรทฤษฎีใหม่ ตามแนวพระราชดำริโรงเรียนสังกัดสำนักวานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ งบประมาณ 25, 000 บาท และได้รับการคัดเลือกเข้าโครงการโรงเรียนนำร่องการศึกษาภาคบังคับ 9 ปี มีโรงเรียนเครือข่ายในตำบล คือ โรงเรียนบ้านแม่หล่ายกาซ้อง โรงเรียนบ้านบุญเจริญ งบประมาณ 60, 000 บาท เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2524 ราษฎร์ร่วมกันบริจาคและสร้างส้วม 1 หลัง 5 ที่นั่ง
วันที่ 30 พ.ศ. 2544 นายสำราญ เขื่อนแก้ว ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านน้ำชำ (วิชัยชนานุเคราะห์) ได้รับการแต่งตั้งให้รักษาราชการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านแม่หล่าย (ประชานุสรณ์) แทนนายสำราญพงค์ วงค์เสน ซึ่งไปรักษาราชการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านสุพรรณ เดินทางรับงาน ในตำแหน่งวันที่ 23 พฤษภาคม 2544
พ.ศ. 2552 โรงเรียนวัดบุญเจริญ ได้มาเรียนร่วม มีครูจำนวน 4 คน และนักเรียนจำนวน 34 คน นักการภารโรง จำนวน 1 คน
พ.ศ.2555 นายสมคิด กันทะใจ ได้ย้ายมาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน ตั้งแต่วันที่ 8 เดือนมีนาคม พ.ศ. 2555 จนถึง ปัจจุบัน
โรงเรียนบ้านแม่หล่าย(ประชานุสรณ์) ได้รับการประเมินคุณภาพภายนอกรอบที่สาม จาก สมศ. เมื่อวันที่ 11 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2555 ถึง วันที่ 13 เดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2555 ผลการประเมินคุณภาพสถานศึกษา สมควรได้รับการรับรองมาตรฐานการศึกษา พ.ศ. 2557 โรงเรียนบ้านแม่หล่ายกาซ้อง(ลือราษฎร์อุปถัมภ์) ได้มาเรียนร่วม มีครูจำนวน 4 คน และนักเรียน จำนวน 25 คน นักการภารโรง จำนวน 1 คน ผู้อำนวยการโรงเรียน คือ นางสาวกาญจนา กัญจนวัฒน์
พ.ศ. 2558 นายสมบูรณ์ จงรักษ์ ย้ายมาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน ตั้งแต่วันที่ 12 เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2558 จนถึง พ.ศ. 2566
พ.ศ. 2566 นายอัศวิน งามดี ย้ายมาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน ตั้งแต่วันที่ 10 เดือนตุลาคม พ.ศ. 2566 จนถึงปัจจุบัน
เขตบริการของโรงเรียนบ้านแม่หล่าย (ประชานุสรณ์) ต.แม่หล่าย 8 หมู่บ้าน
หมู่ที่ 1 บ้านบุญเจริญ (ฝั่งตะวันออก)
หมู่ที่ 2 บ้านแม่หล่าย (ฝั่งสำนักสงฆ์)
หมู่ที่ 3 บ้านกาซ้อง
หมู่ที่ 4 บ้านกาซ้อง
หมู่ที่ 5 บ้านเด่นเจริญ
หมู่ที่ 6 บ้านแม่หล่าย (ศรีวิชัย-หัวทุ่ง)
หมู่ที่ 7 บ้านแม่หล่าย (ศรีวิชัย)
หมู่ที่ 8 บ้านบุญเจริญ (ฝั่งตะวันตก)
12 ต.แม่คำมี (บ้านหนองห้า)
13 ต.ห้วยม้า (บ้านทุ่งล้อม)
